آموزش و تدریس تار و سه تار در تهران و کرج.گلشهر.فردیس.شاهین ویلا...

. یک جلسه رایگان

. زمان هر جلسه یک ساعت

. از مبتدی تا پیشرفته و برای همه ی سنین

. تخفیف برای دانشجویان و دانش آموزان و تخفیف به جهت ثبت نام بصورت ترمی

. آموزش با هر دو روش آکادمیک(نت خوانی و سلفژ) و سماعی(گوشی و سینه به سینه)

. در نظر گرفتن شیوه ای منحصر به فرد برای آموزش هر هنرجو به تناسب ویژگی ها، توانایی ها و علائق شخصی

. مشاوره با اساتید مربوطه بصورت رایگان

تماس: 09361890088

...................................................."با لذت بیاموزید و با عشق بنوازید".....................................................

نوازنده هر سازی هستید و در هر کجای کار یادگیری، به این نکات خیلی دقت کنید …
بدون برنامه ریزی هیچ کاری پیش نمی رود.
مخصوصا وقتی که قرار است سازی فراگیری شود…

اگر برنامه ریزی وجود نداشته باشد “وقت  تمرين موسيقي” به “وقت سرخوردگی” تبدیل می شود

حتما تجربه این را داشته اید که 2 ساعت از وقت خود را برای تمرین گذاشته اید
ولی بعد از این زمان متوجه می شوید که هیچ پیشرفت خاصی نداشته اید
این به مرور زمان باعث سرخوردگی می شود و اگر در طول زمان پیشرفت

و احساس موفقیت وجود نداشته باشد این فکر که کلا ساز را کنار بگذارید بزرگ و بزرگتر میشود…
” تمرین اجباری نیست!”

این عبارت برای خیلی ها عجیب به نظر می رسد چون اصولا بدون

تمرین هیچ چیزی فراگیری نمی شود. بله، بدون تمرین هیچ چیزی فراگیری نمی شود

ولی قرار نیست که تمرین به زور و باالجبار انجام شود…

” تمرين موسيقي باید لذت بخش باشد”

کسی که خود را مجبور به تمرین می کند، از ابتدا بازنده است.
البته این جمله به این معنا نیست که هر از چندی تنبلی

خود را برای رفتن به اتاق تمرین کنارنگذاریم…
اگر بعد از مدتی تمرین متمرکز برای ما لذت بخش نبود،
بهتر است وقتمان را صرف کار دیگری کنیم که از گذراندن

وقت برای آن حقیقتا لذت می بریم.
در کل تمرین یعنی رابطه خود را با سازمان حفظ کنیم و از آن نگهداری کنیم.

یعنی” وقتی “که ما برای خودمان و سازمان می گذاریم…
تمرین به ما انگیزه و خلاقیت می دهد
و در بهترین حالت “سفری به درون خویش” است.
تمرین یعنی پی بردن به احتیاجی که از درون خویش سرچشمه می گیرد برای وقت گذاشتن با سازِمان.

کسی که با این دید به تمرين موسيقي نگاه می کند، در راه موفقیت گام بر می دارد….

برای برنامه ریزی دو نکته خیلی مهم را در نظر داشته باشید.

1- همیشه از روی ساعت تمرین کنید.

پیشنهاد من تعیین واحدهای 45 دقیقه ای برای تمرین هست …
بعد از هر تمرین بین 5 تا 15 دقیقه فرصت استراحت دارید

در ضمن باید گفت که قانونی در ژاپن وجود دارد که به قانون 15 دقیقه ای معروف است

این قانون به قدرت تغییرات کوچک اشاره دارد!

تکرار کارهای کوچک نه تنها شخصیت انسان را میسازد بلکه شخصیت ملت ها را تعیین می کند.

1⃣اگر روزی 15 دقیقه را صرف اتود و تکنیک کنید در پایان یک سال، تغییر ایجاد

شده در نوازندگی را به خوبی احساس خواهید کرد.

2⃣اگر روزی 15 دقیقه از اجرای قطعات بی اهمیت خویش بکاهید،

ظرف یک سال حس پیشرفت بیشتری نصیبتان خواهد شد.

3⃣اگر روزی 15دقیقه را به مطالعه تاریخ موسیقی اختصاص دهید ،

بعد از یک سال شما یک نوازنده با سواد و قابلی خواهید شد

که لذت بیشتری از نواختن و شنیدن آثار موسیقی دانان خواهد برد .

4⃣ اگر روزی 15دقیقه را به شنیدن آثار نوابغ موسیقی اختصاص دهید

بیشتر نتیجه خواهید گرفت از زمانی که چند بار در هفته به کنسرتهای پاپ فاقد ارزش هنری ، برید .

زیبایی روش یا قانون 15 دقیقه در این است که آنقدر کوتاهست که هیچ وقت به بهانه ی این که وقت ندارید آن را به تاخیر نمی اندازید.

جالبتر اینکه، کشور ژاپن امروزه موفقیت خود را مدیون این قانون میداند.

2- حتما دفترچه “گزارش تمرین” برا خود تهیه کنید.

دفترچه نت موسیقی

در این دفترچه پیشرفتها و مخصوصا مشکلات در خصوص هر تمرین یادداشت شود
تهیه دفترچه تمرین برای کنترل خودمان و ایجاد انگیزه بسیار مفیده
و باعث ایجاد انگیزه برای ادامه راه می شود…

1) به نسبت دیگر سازها ، دارای حجم صوتی کم ، ولی در عین حال لطیف ، نافذ ، ظریف و دلنشین است.

2) بین سازهای مضرابی در موسیقی ردیف ، تنها سازی است که مضراب مجزا نداشته و با ناخن سبابه نواخته می شود. در نتیجه احساس مخصوصی به نوازنده دست داده و صمیمیت بیشتری بین او و سازش بر قرار می شود.

3) کوچکی جثه ، وزن کم و بغل گرفتن ساز هنگام نواختن ، در برقراری ارتباط معنوی بین ساز و نوازنده بسیار موثر است .

4) کمی حجم صوت این ساز عاملی شده تا کمتر چهره ی عمومی پیدا کند و از طرفی موقعیت خاص خود را در خلوت نوازنده و شنونده تحکیم بخشد.

5) چون مضراب سه تار در حالت معمولی به چند سیم برخورد می کند ، امکان ایجاد کوک های متنوع و چند صدا بر روی این ساز وجود دارد ( نظیر شیوه های نوینی که استاد احمد عبادی در کوک سه تار ایجاد نمود و مشتمل بر هفتاد کوک می باشد).

6) به علت محدودیت تعداد سیم ، عدم وجود عوامل تغییر دهنده صدا ، مثل هم کوکی سیم ها ، نداشتن پوست ( برخلاف ) تار و ... صدای این ساز خالص و نافذ بوده و از طرفی کمتر دچار تغییر کوک در حین نواختن می شود.

7) از معدود سازهایی است که همنوازی آن ( گروه نوازی سه تار ) از زیبایی خاصی بر خوردار است.

از:3tar.ir

مشخصات ظاهری

بیشتر مشخصات ظاهری یک ساز خوب به کیفیت ساخت و نبود زایعاتی مثل چسب و یا اتصالات بین سیم و سیم گیرها بر می گردد نه زیبایی ظاهری و سطحی! این موضوع سبب ثابت ماندن کوک سه تار و عدم تغییر در نواختن سه تار می شود. نکته مهم دیگر این است که میان کاسه و دسته از نظر وزنی تناسب برقرار باشد. به صورتی که در موقع نوازندگی تعادل ساز به طور کامل برقرار باشد. یعنی طراحی ساز به گونه ای باشد که در زمان نواختن نیازی به صرف نیروی اضافی برای نگه داشتن آن نباشد.

جنس چوب

جنس چوب سه تار از درخت توت میباشد برای ساختن دسته ی ساز از چوب گردو هم استفاده میکنند که در این صورت دسته ی ساز سنگین میشود. چوب باید کهنه باشد تا طنین خوبی بدهد بعضی از سازندگان چوب تازه را در آب جوشانده تا شیره ی آن گرفته شود و سپس چوب را در زیر خاک یا پهن می گذارند تا خشک شده و حالت پوسیدگی پیدا کند. پس دقت کنید که معمولا نمی توانید کهنه بودن چوب را تشخیص دهید مگر اینکه فروشنده با صداقت به شما بگوید! دقت کنید دسته سه تار مورد نظر سنگین و ضخیم نباشد. دلیل توجه به این مورد، جنس چوب و تازگی آن است. در صورتی که چوب مورد استفاده برای ساخت دسته ساز سالخوردگی و خشکی کافی را نداشته باشد ممکن است پس از مدتی بر اثر فشار سیم ها خم شده یا در اصطلاح نوازندگان تاب بردارد.

کیفیت ساخت و ظاهر

منظور از کیفیت ساخت، ظاهر و زیبایی آن نیست بلکه موارد زیر هستند:

• به کیفیت ساخت سه تار توجه کنید. اینکه سیم ها به درستی به سیم گیر متصل شده و کاملا محکم باشند و اثری از چسب و … هیچ کجای بدنه سه تار نباشد.
• فاصله ی سیم تا دسته ی ساز کم باشد تا حدی که موقع اجرا سختیه سیم را حس نکنید.
• رگه های درشت صفحه به سمت سیم بم باشد.
• دسته ی ساز نه کلفت و نه زیادی نازک باشد که البته بستگی به دست خودتان دارد.
• ساز از نظر وزنی سبک باشد.
• سازی که زیاد رنگ شده باشد فقط قشنگ است و احتمال دارد که صدای خوبی نداشته باشد.
• دقت کنید دسته ساز تاب نداشته باشد. روش شناخت آن هم به این صورت است که نباید فاصله عرضی سیم اول و آخر در هیچ نقطه ایی با دسته تغییر کند.
• رنگ پوشش روی ساز نباید خیلی ضخیم باشد و برای جلای ساز باید از لاک و الکل استفاده شده باشد. استفاده از پوشش های ضخیم باعث خفگی صدای ساز می شود.

پرده (کیفیت سیم)

پرده سه تار را معمولا از روده گوسفند می سازند و از آنجایی که یک فاکتور بسیار موثر در تعیین قیمت است باید به آن دقت کافی را مبذول دارید:

• بعد از کوک کردن ساز تک تک پرده ها را امتحان کنید که در اصطلاح گز نزند.
• رنگ ساز هرچه روشنتر باشد بهتر است .هم اگر عیبی داشته باشد پیداست و هم از نظر روانشناسی مثبت است.
• نکته بعد هماهنگی اندازه دست و انگشتان نوازنده با دسته ساز است. تهیه ساز با دسته بسیار باریک برای اشخاصی که انگشت های بلند یا تپل دارند مناسب نیست.
• • صفحه سه تار مهمترین بخش برای صدادهی این ساز است. بافت چوب صفحه و کاسه باید مشخص باشد و بین اتصالات آن روزنه ای ایجاد نشده باشد.
  • صدای پایین دسته با بالا دسته همخوانی داشته باشد.
  • کیفیت صدای سه تار را می توان با تنظیم خرک و شیطانک، تا اندازه زیادی تغییر داد.
  • صدای سیم دوم مفهوم باشد و حالت گنگی نداشته باشد.
  • در اجرای سیم بم.سیم کاملا نرم و صدایی طبیعی داشته باشد.
  • صدای همه ی سیمها دنبال هم باشد یعنی با هم همخوانی داشته باشد و در گوش دادن تفکیک سیمها سخت باشد.
  • بلند بودن صدای ساز دلیلی بر خوب بودنش نیست.
  • با یک مضراب ویا حتی بدون زدن مضراب باید بتوانید چندین نت را به راحتی و با طنین خوب اجرا کنید.
  • در اجرای تکنیک ناله ی ساز(ویبره) هیچ مشکلی نداشته باشید.

   پس بطور خلاصه باید گفت: صدا نه باید به حدی کم باشد که مجبور به استفاده از دستگاه های تقویت صدا بوده و نه آن قدر زیاد که شنیدن آن برای شنونده آزار دهنده باشد. ضمن اینکه صدا زبر نباشد (عدم خشوت صوت) که شامل صداهای اضافی یا زنگ سیم های دیگر موقع نوازندگی می شود.

  مارک های سه تار

  دقت کنید که باز هم عرض می کنیم سه تار خوب تقریبا هیچ ارتباطی با مارک یا سازنده ندارد زیرا در یک مارک ممکن است از بین ۱۰ سه تار، ۷ تای آنها معمولی، دو تا عالی و یکی واقعا بد باشد. به هیچ وجه به دنبال مارک نروید و به مشخصاتی که در این مقاله گفته ایم دقت کنید. برخی از گمنام ترین سازنده های سه تار هستند که بهترین های آنها را می سازند. مثلا در شهرکرد دو یا سه تولید کننده هستند که سه تارهای آنها جزو بهترین و گران ترین سه تارهای کشور هستند ولی باز هم در میان آنها سه تارهای بی کیفیت پیدا می شود.

ازسایت:saziha.ir

دوستان عزیز اگر نوازنده سه تار هستید ، حتما براتون پیش اومده که سازتون « گز» بزنه . شاید بپرسید گز چیه؟ یه صدای اضافی هست که وقتی مضراب میزنید یا انگشت گذاری میکنید این صدا میاد واذیتتون میکنه . و اختلالاتی رو در نواختنتون ایجاد میکنه . من بهتون میگم علتش چیه . شما باید چهار جای سازتون رو بررسی کنید . «اول» شیطانک . ببینید سیمها دقیقا داخل دندانه های روی شیطانک قرار دارند یا نه .

«دوم» پرده ها . گاهی پیش میاد بعضی پرده ها براثر، انگشت گذاری زیاد اصطلاحاً ریش ریش میشوند . یا پاره میشوند و با سیم برخورد میکنند و ساز گز میزند یا اینکه یه پرده زیاد سابیده شده و نسبت به بقیه پرده ها پایینتر رفته . لذا در صورت مشاهده مواردی که گفتم باید پرده مورد نظر عوض بشه . ناگفته نمونه وقتی پرده تازه ببندید احتمال گز زدن وجود داره چون سطحش از بقیه پرده ها بالاتره ، برای رفع این مشکل ، یه سمباده نرم بردارید و خیسش کنید و خیلی آروم روی پرده جدید بکشید که یکم هم سطحش پایینتر بیاد  .

مورد «سوم» که باید بررسی کنید خرک است. ببینید سیمها دقیقاً داخل شیار خودشون باشند و یا از شیار خارج نشده باشند . در ضمن اگه خرک کوتاه امکان گز زدن وجود داره این مورد هم بررسی کنید.

مورد «چهارم» بررسی گره سیم ها میباشد . گاهی گره نامناسب سیم ها در طرف سیم گیر باعث این مشکل میشه .  با بررسی این موارد  گز زدن ساز از بین می رود .

موقع مضراب زدن حتما انگشت کوچک و کناریش و انگشت شصت باید روی صفحه ثابت باشه . این نکته را حتما رعایت کنید . دستتان را به حالت جمع شدگی روی صفحه قرار دهید مانند شکل . انگشت کناری انگشت سبابه ، هم زمان با آن بالا می آید . بعد باهم پایین می آیند . پس از بازگشت  انگشت سبابه به سیم ضربه میزند و گذر میکند . انگشت کناری همان جای اول خود میماند . برای زدن مضراب نیاز به نیروی خاصی نیست ، چون باعث خستگی زود هنگام مفصل انگشت میشود . بهترین حالت برای مضراب زدن استفاده از سنگینی و وزن انگشت « سبابه » است . مضراب راست همیشه قویتر از مضراب چپ اجرا میشود .عزیزان دقت نمایید ، قوی بودن مضراب سه تار ارتباطی با محکم زدن ندارد . زمانی صدای حجیم و اصطلاحاً پخته ایجاد میشود که بتوانید وزن انگشت را توسط سر ناخن به سیمها منتقل کنید . اگر ناخن ندارید یا ناخنتان کوتاه است از مضراب استفاده کنید . خصوصاً مضرابهای سیمی . چون شفافیت صدای ساز بیشتر میشود . سعی کنید انرژی حرکت مضراب از پایه انگشت شروع شود . و از بند وسطی انگشت خم شود . بعضی دوستان به اشتباه با بند آخر انگشت « نوک ناخن» مضراب میزنند . این مضراب ناقص است و صدای پر قدرتی از ساز ایجاد نخواهد شد .

بعضی دوستان میپرسیدند که اگر ناخنم به سیمهای کناری بخورد مشکلی دارد ؟ در جواب میگویم : سعی کنید که به سیم مورد نظر بخورد . اما چون کوک سیم ها جوری است که صداها مکمل همدیگر هستند اتفاقی نخواهد افتاد اگر ناخن به سیم کناری بخورد ، فقط صدا پرترشنیده خواهد شد . نکته دیگری که باید بهش اشاره کرد تمرین مضراب سه تار است . حتما نیاز نیست ساز در اختیارتان باشد ، برای تمرین مضراب . میتوانید روی پای خود در هرزمان و مکانی تمرین کنید . باید به این نکته اشاره کنم که هر قسمتی از سیمها صدای مخصوص به خود را دارد . مثلا اگر نزدیک خرک به سیمها مضراب بزنید ، صدا « زیرتر» خواهد بود . هرچه به سمت دسته بروید صدا بم تر خواهد بود این نکته را گفتم که اگر خواستید احساس های مختلفی را ایجاد کنید با بالا و پایین بردن دست ، روی صفحه ساز میتوانید . صداهای  مختلفی را بوجود بیاورید . جهت اطلاع بیشتر از این موضوع مقاله مکان صحیح برای مضراب را بخوانید .

انرژی انگشت اشاره جهت مضراب از كجا تأمين می شود؟

دوستان عزيزم اين سئوالی است كه برای خيلی از بچه ها پيش می آيد كه انگشت بايد از كجا «خم» شود يا كلاً چرا انگشت آن حالت صحيح را به خود نمی گيرد. گاهي وقت ها هنرجويان به خاطر اين موضوع انگيزه خودشان را برای نواختن از دست می دهند . عزيزانم اصلاً جای نگرانی نيست چون در ادامه برایتان كاملاً توضيح می دهم كه چگونه يك حالت ايده آل به انگشتتان بدهيد . انرژی انگشت اشاره بايد از مفصل اصلی كه پائين ترين قسمت انگشت « طرف خود دست » است تأمين شود. بعد كه انگشت كامل بالا آمد، سنگينی وزن انگشت به شتاب آن كمك مي كند. حالا انگشتی كه با انرژی مفصل حركت را آغاز كرده و وزن خود انگشت هم چاشنی آن شده پائين مي آيد و به سيم برخورد می كند. وقتي كه ناخن به سيم خورد حالا مفصل وسطی خم مي شود. و انگشت جمع می شود و به انتها می رود. 

notebnote.com

حتما براتون اتفاق افتاده که سیم سه تارتون پاره بشه . اگر که تعویض سیم رو یاد گرفته باشید . به راحتی خودتون عوضش میکنید . معمولا نوازندگانی که تازه شروع به نواختن سه تار کرده اند با این موضوع مشکل دارند . و براشون عذاب آوره چون واقعا از درس هاشون عقب می افتند و حالا باید ساز رو ببرن پیش استادشون یا کسی که این کارو کرده و براشون انجام بده . اما من به شما یاد میدم چطور خودتون به راحتی سیم سازتون رو عوض کنید .

چرا سیم ساز پاره میشود ؟

دوستان در ابتدا باید بدونید که چی باعث میشه که سیم سازتون پاره میشه و سعی کنید این موارد رو رعایت کنید تا اتفاق نیفته .

1-پیچوندن بیش از حد گوشی ها

2- مضرابهای محکم

3 – پوسیدگی سیمها

شما وقتی به کوک ساز مسلط نباشید یا به قول معروف «قلق» گوشی سازتون رو ندونید بیش از اندازه اون رو میپیچونید و سیم پاره میشه . یا مثلا سیم اول سازتون «سیم دو» درست کوک شده اما شما حس میکنید کوک نیست باز کوک رو بالاتر میبرید و سیم رو پاره میکنید . پس اگر تازه کوک کردن رو یاد گرفتید ، حتما با تیونر کوک کنید و در ضمن خیلی آروم گوشی ها رو بپیچونید . در مورد مضرابهای محکم باید بگم که گاهی ناخن خیلی محکم به سیم برخورد میکنه ، حالا یا به خاطرهیجان و یا شدت عصبی انگشته که ممکنه سیم پاره بشه . یا اینکه ناخنتون بد سوهان خورده وباعث میشه به سیم گیر بکنه که این هم باعث پاره شدن سیم سازتون میشه . پس به مواردی که گفتم دقت کنید . اما مورد آخر ، پوسیدگی سیمها معمولا در مورد سیمهای فرسوده اتفاق میفته ، که اون هم به دلیل رطوبت هوا است . وبرای همه سازها به مرور زمان اتفاق میفته و این یه امر طبیعیه . البته بعضی از اساتید توصیه میکنن سیم های ساز هر سه ماه یکبار باید عوض بشه . تا بهترین صدا از سیمها تولید بشه .

روش تعویض سیم سه تار

. وقتی سیم رو از بازار خریدید معمولا دو سرش تابیده شده و یه حلقه درست شده . معمولا خود فروشنده ها به این شکل آماده میکنند تا کارتون راحتتر باشه . اگرم تابیده نبود خودتون راحت این کار رو انجام بدید . به این صورت که سر سیم رو روی خودش برگردونید و یه تاب بهش بدید . یه حلقه که درست شد بعد انگشت کوچکتون رو داخل حلقه کنید و بتابونید. یک سر سیم داخل دندانه های سیم گیر میفته سر دیگرش به گوشی بسته میشه . وقتی سیم رو داخل اون شیار سیم گیر انداختید با دست راست نگهش دارید و اون سر سیم رو از زیر پرده بالای شیطانک رد کنید و حلقه رو دور گوشی بندازید و با دست چپ آروم آروم بپیچونید . دقت کنید در جهتی بپیچونید که به گوشی «سیم دوم» برخورد نکنه . یادتون نره حتما با دست راست اون سر سیم که به سیم گیر هست رو نگه داشته باشید تا از زیر دندونه های سیم گیر بیرون نیاد . این کار رو خیلی آروم و با دقت انجام بدید . بعد شروع به کوک کردن دقیق اون بکنید. این روش بستن یکی از سیمهای سه تار بود . بقیه سیمها رو هم به همین شکل میبندید . امیدوارم این آموزش براتون مفید بوده باشه . 

notebnote.com

شاید شما هم دچار این مشکل شده باشید که هنگام کوک کردن سازتان سیم پاره میشود . این موضوع برای اکثر دوستان عذاب آور است . نه اینکه سیم هزینه زیادی داشته باشه و یا کم یاب باشد . یک موقع سر تمرین یا اجرا هستید ، سیم پاره میشود و کار ما لنگ میشود . واقعا راه کارش چی هست و چگونه باید کوک کنیم ؟

چگونه کوک کنیم که سیم پاره نشود؟

معمولا این اتّفاق برای نوازندگان مبتدی می افتد . به دوعلت  1 – با قلق گوشی ساز خود آشنا نیستند      2 – با محدوده صدای نت ها آشنا نیستند

برای مورد اول باید خدمتتون عرض کنم که ، وقتی قصد دارید یک سیم را کوک کنید ، گوشی رابین انگشتان سبابه وشصت قرار دهید و خیلی آرام آن را بچرخانید .  هنرجویان مبتدی معمولا چون دقیق نمیدانند چقدر باید فشار جهت چرخش گوشی ایجاد کنند ، لذا یک لحظه سیم زیاد کشیده میشود و پاره میشود  . پس پیشنهاد میکنم خیلی آرام گوشی را بچرخانید .

در مورد قسمت دوم باید عرض کنم خدمتتون که اگر با تیونر کوک میکنید وقصد دارید سیم اول را کوک کنید ، تیونر شما باید حرف c را نشان دهد به همراه یک عدد کنارش « یعنی علائم بمل و کرن و دیز ، کنار حرف سی نباشد » به این صورت C4 و همینطور سیم دوم یعنی سیم « سل » باید حرف G3 را روی تیونر نشان دهد بدون علائم اضافی کنار نت اصلی  . اگر حس کردید سیم دارد زیاد سفت میشود و کوک نمیشود بدانید که یک جای کار را اشتباه میکنید . پس دست نگه دارید . یک پیشنهاد دارم براتون . برای اینکه به تیونر وابسته نشوید و کم کم به صورت گوشی کوک کنید ، فقط سیم اول را دو کوک کنیم ، بعد پرده سُل روی سیم اول را بگیرید و سپس چند بارمضراب بزنید . حالا به صدای سُل خوب گوش کنید . طبق این صدایی که میشنوید سیم دوم را سل کوک کنید . سیم سوم هم به همین صورت . به سیم اول« نت دو »  به صورت دست باز مضراب بزنید . طبق این صدا سیم سوم و چهارم را کوک کنید . باز هم تاکید میکنم خیلی آرام کوک کنید . با این روش هیچوقت سیم سه تار شما پاره نمیشود .

نویسنده : علی اقبال

محمد رضا لطفی در سال  1325 در گرگان متولد شد و از 15 سالگی  موسیقی را با ساز تار شروع کرد . و پس از عزیمت به تهران در کلاس های آزاد هنرستان موسیقی شرکت کرد و به فراگیری مکتب وزیری پرداخت . وی از محضر استادان بزرگی چون حبیب الله صالحی – علی اکبر خان شهنازی – نور علی خان بروند – سعید هرمزی – دکتر صفوت – دکتر مسعودیه – هرمز فرهت – استاد برکشلی بهره مند گردید . پس از آشنایی با استاد عبدالله دوامی نزد ایشان آموزش دید و برای ضبط آثار او تلاش کرد . وی فارق التحصیل از دانشکده هنرهای زیبا است . ایشان برای ارتقای موسیقی سنتی ایران متحمل زحمات زیادی شدند ، که فعالیت های استاد را میتوان به چند دسته تقسیم کرد:

1 – فعالیتهای آموزشی : ایشان شاگردان بسیاری را آموزش داده اند . فعالیت های دیگری چون  باز سازی هنرستان « ساز و نوروز »  و تغییر نام آن به مکتب خانه میرزاعبدالله ، تشکیل کلاسهای آموزشی کوتاه مدت خارج از کشور ، تشکیل گروه شیدا  به سرپرستی خودشان و همچنین تشکیل کانون فرهنگی هنری « چاووش » توسط خود ایشان .

2 – فعالیت های پژوهشی : انتشار نامه شیدا و کتاب سال شیدا در داخل و خارج از کشور ، شرکت در سمینار موسیقی در ونیز ، عضویت در شورای نویسندگان و هنرمندان و......

3- فعالیت های اجرایی : شامل کنسرتهای متعددی در داخل و خارج از کشور، سلسله نوارهای چاووش ، ردیف موسیقی سنتی ایران « یادواره استاد برومند » ، تکنوازی تار و سه تار ، قافله سالار ، چشمه نوش با صدای استاد شجریان ، به یاد درویش خان و .... وی زندگی خود را وقف موسیقی سنتی ایران و اشاعه این هنر در سطح جهان کرده و توانسته است در این راه با خلاقیت های خود اعتبار بسیاری برای کشورش به ارمغان آورد .

از:notebnote.com

دوستان عزیزم . حتما میدونید که نواختن ساز به دو صورت انجام میشه . یکی به صورت « نت نوازی » . یکی به صورت گوشی یعنی اینکه بدون نیاز به نت ، هرچه را که میشنوید بتونید بنوازید . دانستن نت و طبق نت نواختن از اصولی ترین روشه . اما سعی کنید گوش خودتون رو هم قوی کنید . چون « نت نوازی » محض نمیذاره ذهن خلاق و احساسات فردی شما بارور بشه . به طور کلی یه عده هستند که خدادادی گوششیون قویه . یه عده دیگه هستند که نت خونیشون قویه .اجازه بدید یه نکته کوچیک علمی بگم براتون . نیمکره چپ مغز مربوط  به «ریاضیات و منطق» است و نیمکره راست مربوط به « احساسات و عواطف» . طبق این اطلاعات افرادی که نت خونیشون قویه نیم کره چپشون فعالتره و همچنین افرادی که گوششون قویه نیمکره راستشون قویه . پس بیاید بین دو نیمکره تعادل ایجاد کنید . شما باید به هردو روش مسلط باشید . نت شناسی روش آکادمیک است که برای تمرین آهنگسازی و گروه نوازی حتما باید بلد باشید . روش نواختن « گوشی » در « بداهه نوازی » به شما خیلی کمک میکنه .

گوش دادن به موسیقی جهت تقویت گوش موسیقایی

یک موزیک خوب انتخاب کنید . موزیکی که دوستش دارید . من چند نمونه موسیقی کلاسیک عالی مثال میزنم براتون « سمفونی بتهوون ،سمفونی موتزارت ،۴ فصل اثر آنتونیو ویوالدی » یا هر موسیقی که احساس میکنید با اون به آرامش میرسید و باهاش ارتباط برقرار میکنید . به این نکته اشاره کنم که : برای گوش دادن به موسیقی خوب ، حتما از هدفون خوب استفاده کنید ، تا تمام فرکانسها رو بشنوید . بعد از انتخاب موسیقی مورد نظرتون . یه جای آروم و ساکت دراز بکشید . هدفون رو بزارید داخل گوشتون و به قطعه موسیقی گوش بدید . فقط به موسیقی توجه کنید و به تغییرات ملودی ها و ریتم ها توجه کنید . این شکل گوش دادن به موسیقی هم بهتون آرامش میده هم گوشتون رو تقویت میکنه . اگر نوازنده سازهای سنتی هستید ، پیشنهاد میکنم آثار اساتید : حسین علیزاده – پرویز مشکاتیان – محمد رضا لطفی و شجریان را خیلی عمیق گوش کنید .

blog.notebnote.com

آموزشگاه موسیقی در گلشهر کرج,آموزش و تدریس تار و سه تار

آموزشگاه موسیقی در فردیس کرج,آموزش و تدریس تار و سه تار

آموزش و تدریس تار و سه تار در کرج. منطقه فردیس، محدوده گلشهر و ...(آموزشگاه ، خصوصی)

دوست عزیزم اگر قصد خرید سه تار داری باید به مواردی که برایت عنوان می کنم توجه کنی . خیلی از عزیزان در اینترنت سرچ می کنند و در فروشگاه های اینترنتی سازهایی زیبا با قیمت پائین پیدا میکنند و از من میپرسند آیا این ساز را بخریم؟ تصویر ساز را برای من می فرستند تا من نظر بدم .عزیزانم ، خرید ساز کمی تجربه می خواهد ، اگر می خواهید از اینترنت ساز بخرید یا باید یک مورد معتبر پیدا کنید یا باید فروشنده ، ساز را  کامل برای شما تشریحکند و به شما ضمانت بدهد که ساز خوبی به شما می فروشد. درتصویر بین ساز 50 هزار تومنی و یک میلیونی تفاوتی وجود ندارد چون ظاهر سازها تقریباً یکی است. تشخیص خوب یا بد بودن ساز با دیدن تصویر آن امکان پذیر نیست. صدای ساز اولین اولویت آن است ،  بعد خوش دست بودن آن و در مراحل بعد نوبت به زیبائی ساز می رسد . اگر خودتان تجربه شناخت ساز را دارید که به مغازه ساز فروشی بروید و با توجه به موارد زیر ساز مناسب را انتخاب کنید، اگر هم فکر می کنید که تشخیص براتون سخت است با یک دوست و آشنایی که سه تار کار کرده به مغازه ساز فروشی بروید تا در انتخاب ساز به شما کمک کند. چون واقعاً سازهای کار دست ، مثل گیتار یا کیبورد نیست که قیمت های مشخصی داشته باشند . اگر تجربه کافی در شناخت ساز نداشته باشید امکان دارد کلاه سرتان برود.

 برای خرید یک سه تار خوب به نکات زیر توجه کنید:

1- بهترین و مناسب ترین چوب برای صفحه و کاسه سه تار چوب توت است، پس به این موضوع دقت کنید « معمولاً چوب توت زرد رنگ است »

2- صدای نت های پائین دسته با نت های بالا دسته هم خوانی داشته باشد. این موضوع را حسی خواهید فهمید. منظورم این است که صداها از بالا تا پائین تغییرات ثابتی داشته باشد. یک دفعه تغییر صدایی نداشته باشد .

3- به سیم بم ساز مضراب بزنید صدای آن باید نرم و طبیعی باشد و اصطلاحاً « گز » نزند .

4 - بلندی صدای ساز اصلاً ملاک نیست. صدای ساز باید تمیز و بدون صدای اضافی باشد . این را حسی درک خواهید کرد ، صدای ساز واقعاً سلیقه ای است. یکی صدای زنگ دار دوست دارد،‌ یکی صدای بم تر و این استاندارد مشخصی ندارد .

5- وقتی تکنیک ناله « ویبراسیون » را اجرا می کنید توجه کنید که مشکل نداشته باشد. و هنگام اجرای این تکنیک ، انگشت راحت روی دسته بلغزد .

6 - دقت کنید دسته ساز نه زیاد کلفت باشد نه زیاد نازک . تناسب قطر دسته از بالا تا پائین رعایت شده باشد . « بالا دسته نازکتر و به تدریج تا پائین دسته کلفت تر شده باشد » ، از بالا دسته تا پائین دسته حرکت کنیم و انگشت گذاری کنید، ببینید حرکت روی دسته ساز برایتان راحت باشد.

7- دقت کنید ساز سنگین نباشد.

8- رنگ ساز فقط جهت زیباسازی آن است، سازی که زیاد رنگ شده باشد احتمال دارد که صدای خوبی نداشته باشد. چون رنگ زیاد روی صفحه و کاسه ارتعاش طبیعی چوب را میگیرد و رنگ زیاد روی دسته باعث سنگین شدن دسته سه تار میشود .

9-انتخاب رنگ ساز سلیقه ای است ، اما اگر رنگ ساز روشنتر باشد چنانچه عیبی هم در ساختار آن باشد مشخص می شود.

10- خوب ساز را مشاهده کنید ، دقت کنید روی صفحه یا کاسه ترکی وجود نداشته باشد ، ساز را زیر نور بگیرید و با دقت تمام آن را مشاهده کنید .

 11- به سیم دوّم مضراب بزنید، دقت کنید، صدا کاملاً مفهوم باشد و دارای گنگی نباشد.

 12- پهنای دسته سه تار باید متناسب باشد از بالا نازک و به تدریج تا انتهای دسته پهن تر شود این نکته با چشم کاملاً قابل مشاهده است .

 13- خیلی به تزئینات ساز توجه نکنید گاهی قیمت زیاد یک ساز به خاطر این تزئینات است ، ما با صدای ساز کار داریم و کیفیت انگشت گذاری .

 14- وقتی ساز را دقیق کوک کردید به ترتیب روی پرده ها انگشت گذاری کنید و صدای آنها را تست کنید . « البته موقع خرید احتمالا پرده ها کمی جابجا است . از فروشنده بخواهید برای شما تنظیم کند یا اینکه بعد از خرید ببرید پیش استادتان تا برایتان تنظیم کند . موقع خرید دقت کنید که ساز 25 پرده داشته باشد . اگر کمتر بود به فروشنده بگویید پرده را برایتان اضافه کند .

 15- موقع خرید دقت کنید یکی یکی پرده ها را ببینید ، اگر پوسیدگی داشت یا مشکل در گره آن وجود داشت حتماً به فروشنده اطلاع بدید تا برایتان عوض کنید.

  16- به خرک ساز دقت کنید زیاد بالا و زیاد پائین نباشد ، ارتفاع آن متعادل باشد .

  17- فاصله سیم ها روی خرک خیلی مهم است ،  سیم های جفتی « سیم های بم » باید کنار هم باشند سیم سُل کمی از آنها فاصله داشته باشد (سیم اول فاصله آن با سل طوری باشد که موقع انگشت گذاری روی سیم اول یا دوم انگشت مزاحم سیم دیگری نباشد. 

 18 - و مورد آخر اینکه ، خیلی به مهر ساز حساس نباشید . از یک سازنده ساز بت نسازید . در سازهای معمولی « متوسط رو به پایین » زیاد فرق نمیکنه مهر ساز چی باشه.

notebnote.com

آموزشگاه موسیقی در گلشهر کرج,آموزش و تدریس تار و سه تار

آموزشگاه موسیقی در فردیس کرج,آموزش و تدریس تار و سه تار

هنرجویان عزیز، کتابی که را که در این مجموعه آموزشی کار خواهیم کرد ، « آموزش سه تار جلد اول – تالیف استاد جلال ذوالفنون  به کوشش مهرداد ترابی  است . چند دلیل برای انتخاب این کتاب جهت آموزشهایم داشتم  1 – علاقه به سبک زیبا و لطیف سه تار نوازی استاد ذوالفنون 2 – ساده و روان بودن درسهای کتاب 3 – بیان قدم به قدم تکنیک های سه تار نوازی 4 – هنرجویانی که از صفر شروع به سه تار نوازی میکنند مطالب کتاب را درک میکنند و برایشان قابل فهم است 5 – آشنای هنرجویان با گوشه ها و دستگاه های موسیقی ایرانی و همچنین آماده سازی آنها برای ردیف نوازی . اینها تجربیاتی بود که بنده طی چند سال تدریس از این کتاب به دست آوردم . البته کتابهای آموزشی مثل : هنرستان موسیقی – دستور سه تار (دوره ابتدائی ) از استاد علیزاده – بیائید تار و سه تار بنوازیم از استاد کیوان ساکت نیز وجود دارد . و بنده مقداری این کتابها را هم کار کرده ام . اما باز به دلایلی که ذکر کردم ارتباط بهتری با کتاب استاد جلال ذوالفنون برقرار کردم . این کتاب را حتما تهیه کنید و آموزش ها را با ویدئو های من دنبال کنید . فایل pdf این کتاب را در قسمت پایین میتوانید دانلود کنید . اما پیشنهاد میکنم حتما کتاب را تهیه کنید تا به راحتی روی پایه نت قرار دهید و به دور از تکنولوژی و گوشی و لپ تاب روی نت ها متمرکز شوید . موفق و پیروز باشید

« علی اقبال »

notebnote.com

دانلود کتاب

واسه خیلی از علاقه مندان به موسیقی ایرانی که تازه قصد شروع ساز دارند این سوال پیش میاد که تار کار کنم یا سه تار . تفاوتش چیه. کدوم سختتره. خوب سوال خوبیه. چون خیلی شبیه به هم هستن. از نظر جنس صدا و نت و پرده ها شباهتهای زیادی بین تار و سه تار وجود دارد

شباهت های فنی تار و سه تار

اگه بخواهیم از نظر پرده حساب کنیم که تعدادشون یکی هست . جفتشون ۲۵ پرده دارند . از نظر سیم میدانیم که سه تار «چهار سیم » دارد به نام های « دو -سل -دو-دو » . تار هم دقیقا همین سیمها رو داره فقط از هرکدوم ۲ تا دارد . یعنی « دو دو - سل سل- دو دو » یعنی در کل، تار ۶ عدد سیم دارد. سیم اخری ضخیم تر به همراه سیم کنارش دو کوک میشوند . انگشت گذاری ها در تار و سه تار شبیه بهم هستن . در تار چون دسته ضخیم تر است مقداری انگشت گذاری سخت تر میشود . اما اساسا شبیه به هم هستن.
روی کاسه سه تار صفحه چوبی وجود دارد و با تغییرات هوا و رطوبت تغییری نمیکند و صدایش کمتر و ضعیفتر از تار است . سه تار ناله های احساسی و سوز ناکتری دارد.  روی کاسه تار پوست قرار دارد. پوست وسعت و طنین بیشتری به صدای ساز میدهد . اما مشکل پوست این است که با کوچکترین تغییرات هوا صدای ساز تغییر میکند . مخصوصا رطوبت،در فضای مرطوب پوست تار شل میشود و ساز صدای خیلی بمی پیدا میکند . کاسه سه تار معمولا از ترکه های چوب ساخته شده و ملاقه ای شکل است . اما کاسه تار از کنده درخت توت میسازند. به این صورت که کنده درخت توت را از وسط به دو نیم میکنند ، طبق الگویی داخل انهارا میتراشند و بهم متصل میکنند . از نظر مضراب اگر بخواهیم مقایسه کنیم ، مضراب سه تار با ناخن زده میشود و انگشت سبابه به صورت رفت و برگشت سیم را به صدا درمی آورد. اما مضراب تار یک تکه فلز برنجی است که در انتهای آن موم قرار دارد . انرژی مضراب تار از حرکت مچ تولید میشود و مضراب بین انگشت شصت و سبابه و کناریش قرار میگیرد و با حرکت بالا و پایین مچ به سیم  ضربه میزند . از نظر شخصیتی بخواهید در نظر بگیرید سه تار مثل دختر است. (ظریف و طناز) و تار مثل پسر است (قوی و چابک) است . پس سعی کنید باهاشون مثل روحیاتشون برخورد کنید.

تار بهتر است یا سه تار؟

این سوال را خیلی از دوستان میپرسند. ولی این سوال مقداری بی معنی است . چون واقعا باید ببینید به کدوم علاقه دارید. از نظر مبلغی سه تار ارزانتر از تار است به عنوان مثال اگر یک سه تار معمولی۴۰۰ هزار تومن باشد یک تار مبتدی 1 میلیون تومان است. 

www.notebnote.com

دانلود آلبوم چهارمضراب، جلیل شهناز(53.8مگابایت)

دانلود تکنوازی تار:

1.......3.3Mb....download

2.......1.4Mb....download

o طرز نگهداری تکنیک پس از کسب آن مسئله‌ای بس مهم می‌باشد. واضح است که اجرای کامل یک اثر موسیقی فقط با برخورداری از یک تکنیک روان و پخته میسر است.

o اگر نوازندگان جوان و بی‌تجربه قبل از هر چیز تصورشان از تکنیک نوازندگی آسان و روان نواختن باشد، در اشتباه هستند. البته سرعت در نواختن پراهمیت است، ولی به هیچ وجه آن را نمی‌توان تنها مسئله‌ی مهم دانست. تکنیک خوب آن است که حامی و پشتیبان تخیل نوازنده باشد و در نتیجه نوازنده بتواند با درک اثر و کمک ساز آن طوری که باید وظیفه خود را ادا کند.

o انگشتان ما باید همیشه طوری در اطاعتمان باشند که تا وقتی از آنها نخواسته‌ایم عملی از خود بروز ندهند. برای رسیدن به این هدف انگشتان خود باید طوری را تربیت کنیم که به وظیفه‌ای که ما از آن‌ها توقع داریم، عمل نمایند؛ یعنی چیزی که برای یک اجرای خوب مورد توجه و لزوم است. تکنیک و ارائه درست یک اثر در موسیقی چنان به هم دیگر بستگی دارند که گاهی به آسانی نمی‌توان گفت حد فاصل هر یک چیست و یکی در کجا پایان می‌یابد و دیگری در کجا آغاز می‌شود. فقدان تکنیک کامل در اجرای هر قطعه موسیقی اثر کاملا نامساعدی دارد.

o نوازندگان جوان باید آگاه باشند که تمرین هدف اصلی آنان نیست؛ بلکه بدون شک وسیله‌ای بسیار مفید و مورد لزوم برای پیشرفت به سوی هدف‌های بالاتر است ولی هرگز آخرین هدف و غایت نیست. بنابرین، یک مربی خوب قبل از این که شاگردانش را به تمرین وادارد، باید همیشه برایشان روشن کند که قصد آنان از هفته‌ها تمرین روی یک اتود معین چیست چه نتیجه‌ای کسب خواهند کرد.

o شخص باید در هر حال چنان با فداکاری و تمرکز حواس تمرین نماید که تصور کند در مقابل گروهی برجسته و منتخب از موسیقیدانان می‌نوازد. اتودها و تمرین‌ها باید چنان نواخته شوند که تصور شود هیچ چیز زیباتر از آنها نیست.

o هیچ کس نمی‌تواند بیشتر از سی یا چهل دقیقه با تمرکز کامل حواس به تمرین بپردازد. بنابرین، توصیه می‌شود که اوقات تمرین در طول روز تقسیم شوند، به طوری که بین آنها به حد کافی اوقات فراغت وجود داشته باشند. تمرین خوب فقط به آهستگی انجام‌پذیر است. شخص باید تقریباً یک سرعت آرامی را برای نواختن انتخاب کند تا در نتیجه بتواند حتی قسمت‌های پیچیده‌ای را که باید منظم و یکنواخت نواخته شوند، با اعصابی راحت بنوازد و آنها را در حافظه خود بسپارد. در غیر این صورت، گذشته از این که احتمال دارد اشتباهات به صورت عادت درآیند، برای فرا گرفتن قسمت‌های مزبور سه یا چهار برابر وقت بیشتر لازم است.

o اگر شخص در حین تمرین دچار اشتباهی از قبیل نواختن یک نت نابه‌جا یا یک تکیه غلط یا یک وزن نادرست گردد، باید بلافاصله درصدد رفع آن برآید و به تصحیح آن بپردازد. این از واجبات است که شخص هر روز مقداری از وقت خود را به قصد رفع خستگی بنوازد، به خصوص وقتی که قبل از آن چند ساعتی را به طور جدی به کار و تمرین پرداخته باشد. مع ذلک، نباید فراموش شود که بی‌قید نواختن با بی‌دقت نواختن فرق کلی دارد.

تالیف : آندور فولدز (پیانیست مجار)

ترجمه : دکتر سعید خدیری

ahmadkheradju.blogsky.com

آموزشگاه موسیقی در گلشهر کرج,آموزش و تدریس تار و سه تار

علت به هم خوردن کوک در رابطه با ساز تار

1.سیم     2.گوشی     3.بیخ دسته       4.سر پنجه

1. سیم ها در دو صورت باعث در رفتن کوک میشوند یکی از طرف سیم گیر که اگر سیم خوب پیچیده نشود موجب شل شدن و ناکوکی میشود.دوم از سمت گوشی که اگر تعداد دور های سیم به گوشی خیلی کم و یا زیاد و یا کاملا محکم به گوشی پیچیده نباشد که امتحان آن کشیدن سیم از وسط به سمت بالا میباشد.

2.اگر سوراخ های گوشی کاملا جفت و جذب نباشند و گوشی از یک طرف یا دو طرف در جای خود حرکت کند و یا هنگام کوک کردن پله پله و یا پرش داشته باشد و یا حرکت گوشی به نرمی نباشد.

سوراخ گوشی ها کونیگ زیاد داشته باشد که باعث درامدن گوشی شود.

(در این دومورد در رفتگی مشخصا از یک سیم کاملا محسوس است)

3.اگر بیخ دسته ترک داشته باشد که هنگام نواختن کوک کلی تغییر میکند با کمی حرکت دسته تغییر صدا مشخص میشود.

4.اگر سرپنجه ترک خورده باشد و یا اتصالات آن جدا شده باشد کوک عدم ثبات و دایم احتیاج به کوک کردن دارد.

(در مورد سه و چهار کوک کلی عدم پایداری و همه سیم ها احتیاج به کوک دارد)

عوامل چفت نبودن سیم ها در تار

1.سیم    2.شیطانک    3.خرک    4.موارد پرده و یا استخوان

1.اگر سیم ها کهنه باشند و یا یکی از سیم ها کشش بیشتری داشته باشد و یا نو و کهنه باشد و یا دو سیم متفاوت باشد.

2.ارتفاع جفت سیم ها از روی شیطانک تا استخوان یکی نباشد.

3.شیار خرک هماهنگ با سطح دسته نباشد(در اغلب خرکها شیار های متعددی وجود دارد که باید فاصله دو سیم از شیطانک تا خرک مساوی و موازی باشد)

یا به عبارتی آخرین نقظه عبور سیم ها روی خرک و شیطانک یکی نباشد.

4.یک دست نبودن پرده ها (نازک و ضخیم)یا گره دار باشد.

استخوان در بعضی جاها فرورفتگی و یا ناهمواری داشته باشد.

maktabkhanemirza.ir

.آموزش کلیه سازها

. مشاورۀ رایگان

. در همۀ سطوح و برای همۀ سنین

.در نظر گرفتن شیوه ای منحصر به فرد برای آموزش هر هنرجو به تناسب ویژگی ها، توانایی ها و علائق شخصی

زیر نظر اساتید مجرب

تماس: 

09361890088

026-3353070

علت به هم خوردن کوک در رابطه با ساز تار

1.سیم     2.گوشی     3.بیخ دسته       4.سر پنجه

1. سیم ها در دو صورت باعث در رفتن کوک میشوند یکی از طرف سیم گیر که اگر سیم خوب پیچیده نشود موجب شل شدن و ناکوکی میشود.دوم از سمت گوشی که اگر تعداد دور های سیم به گوشی خیلی کم و یا زیاد و یا کاملا محکم به گوشی پیچیده نباشد که امتحان آن کشیدن سیم از وسط به سمت بالا میباشد.

2.اگر سوراخ های گوشی کاملا جفت و جذب نباشند و گوشی از یک طرف یا دو طرف در جای خود حرکت کند و یا هنگام کوک کردن پله پله و یا پرش داشته باشد و یا حرکت گوشی به نرمی نباشد.

سوراخ گوشی ها کونیگ زیاد داشته باشد که باعث درامدن گوشی شود.

(در این دومورد در رفتگی مشخصا از یک سیم کاملا محسوس است)

3.اگر بیخ دسته ترک داشته باشد که هنگام نواختن کوک کلی تغییر میکند با کمی حرکت دسته تغییر صدا مشخص میشود.

4.اگر سرپنجه ترک خورده باشد و یا اتصالات آن جدا شده باشد کوک عدم ثبات و دایم احتیاج به کوک کردن دارد.

(در مورد سه و چهار کوک کلی عدم پایداری و همه سیم ها احتیاج به کوک دارد)

عوامل چفت نبودن سیم ها در تار

1.سیم    2.شیطانک    3.خرک    4.موارد پرده و یا استخوان

1.اگر سیم ها کهنه باشند و یا یکی از سیم ها کشش بیشتری داشته باشد و یا نو و کهنه باشد و یا دو سیم متفاوت باشد.

2.ارتفاع جفت سیم ها از روی شیطانک تا استخوان یکی نباشد.

3.شیار خرک هماهنگ با سطح دسته نباشد(در اغلب خرکها شیار های متعددی وجود دارد که باید فاصله دو سیم از شیطانک تا خرک مساوی و موازی باشد)

یا به عبارتی آخرین نقظه عبور سیم ها روی خرک و شیطانک یکی نباشد.

4.یک دست نبودن پرده ها (نازک و ضخیم)یا گره دار باشد.

استخوان در بعضی جاها فرورفتگی و یا ناهمواری داشته باشد.

maktabkhanemirza.ir

ahmadkheradju.blogsky.com

گفتن که همیشه دوتا چیز کهنه اش بهتره: ساز و دوست اما نه هر سازی. ساز مشقی دیگه کهنه و نو نداره. اگه ساز ساز خوبی باشه به مرور زمان با خشکتر شدن درصد رطوبت نسبی چوب و ... صدادهی ساز بهتر میشه. البته اگه ساز قدیمی آسیب جدی ندیده باشه. 
خرید ساز حرفه ای تشخیص حرفه ای لازم داره و آدم های خاص خودش رو می خواد. اما خرید ساز مشقی (تمرینی) برای شروع حساسیت کمتری داره.برای شروع نیازی به خرید ساز خوب نیست و اصولا نباید دنبال ساز خوب گشت که خودش برای خودش بحثی جداست.

بهتره بگیم که حداقل پارامترهای لازم برای ساز خوب چیه. البته پارامترهای کلی رو که الان به ذهنم می رسه رو فقط می نویسم چون اول و آخرش کسی که تجربه برخورد با ساز رو نداره نمی تونه اینها رو به راحتی تشخیص بده. 
1. ظاهر ساز سالام باشه. بیخ دسته و کاسه ترک نداشته باشه. دسته تاب نداشته باشه و ... 
2. برای کوک کردن و فالش نبودن لازمه که سیم از دسته کوک تا ته سیم گیر در یک راستا باشه و در مسیر سیم کج نشده باشه. مسیر: دسته کوک-شیطونک-خرک-سیم گیر. 
3. تفاون فاحش روی نت های هم صدای سیم ها و اکتاوهای مختلف نباشه. فکر کنم بد نوشتم! منظورم اینه که مثلا نت دست باز دو سیم اول پس از کوک کردن با دیگر دو ها همخوانی داشته باشه. 
4. همه جای ساز نسبتا خوب صدا بده. 

javabyab.com

هر جوابی برای یک سوال کلی صحیحه. یادگیری سه تار از 1 ساعت تا تمام عمر ممکنه طول بکشه!!! 

بهتره عواملی که در یادگیری سه تار نقش موثری دارند رو بررسی کنیم: 

1. هدف. در چه حدی می خواهم سه تار (هرساز دیگری) یاد بگیرم؟ 

الف. صدا در آوردن.  ب. نواختن آهنگها و گوشه های معروف در حد مبتدی  پ. نواختن اصولی در حد متوسط 

ت. نواختن در حد متوسط با تکنیکهای معمول (با درک سطحی)  ث. نواختن نسبتا خوب با تکنیکهای معمول و پیشرفته همراه با درک نسبتا خوب  ج. نوازندگی حرفه ای و درک عمیق 

2. پیشینه موسیقایی. 

مسلم است که داشتن پیشینه شنیداری (شنیدن نغمه های ایرانی، ردیف موسیقی، موسیقی فولکلور و ...) می تونه کمک زیادی به سرعت یاد گیری و درک بیشتر اون بکنه. 

همچنین داشتن گوش موسیقایی (آشنایی با صداها، درک فالش بودن یا نبودن یک صدا، درک خوش صدا یا بد صدا بودن، ...) بسیار یاری دهنده است. 

چنانچه کسی قبلا ساز دیگری می نواخته حتما با اصول اولیه سازها آشنا است می تواند کمک کننده و در برخی موارد بازدارنده باشه! برای مثال اگر کسی تار می نواخته، به سرعت می تواند شروع به نواختن سازهایی چون رباب، عود، سه تار و ... کند و در مدت کوتاهی بر تکنیک های آن ساز جدید مسلط شود. اما همین شخص در یاد گیری سازهایی مثل گیتار، کمانچه، ویولن و ... با مشکلات بیشتری باید دست و پنجه نرم کند؛ مشکلاتی از قبیل نحوه انگشت گذاری عمودی روی گیتار، تغییر شیوه ویبره دادن روی سیم از عمودی به افقی روی ساز های کمانچه و ویولن و ... 

3. میزان استعداد ذاتی 

آنچه که بنده به شخصه تجربه کرده و دیده ام که شخصی بوده که پس از سالها ممارست و استفاده از محضر اساتید به نام نتوانسته از حد ب (در بالا مشخص شده) عبور کند و شخص دیگری هم هست که در عرض چند ماه این حد را پشت سرگذاشته و پس از یک یا دو سال وارد مراحل متوسطه و پیشرفته شده. 

4. تمرین و ممارست 

رابطه مستقیم با پیشرفت (سرعت و کیفیت یادگیری) دارد، البته به شرط بند شماره 3 

5. استاد مناسب 

استاد مناسب لزوما به معنی بهترین استاد نیست! استادی که بتواند با تدریس و دادن تمرین های مناسب و به جا به پیشرفت نوازنده کمک کند. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------- 

با توجه به این موارد، زمان مشخصی برای سوال شما نمی شه ارایه کرد و این جواب از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. 

گاهی به اشتباه گفته می شود که مثلا تار یا فلان سخت ترین یا مثلا سنتور راحتترین ساز ایرانی است! این حرف فقط برای مراحل ابتدایی (الف) صحیحه و  نوازنده شدن در سطح حرفه ای برای تمامی سازها دشواری خاص خود را دارد. 

javabyab.com

• جلسۀ مشاورۀ رایگان 
• در همۀ سطوح و برای همۀ سنین 
• زمان کلاس یک ساعت 
• جلسه ای 30,000 تومان 
• با تخفیف ویژه برای دانشجویان، دانش آموزان و یا ثبت نام بصورت ترمی هر جلسه 25,000 تومان

شمارۀ تماس: 09121054350

اصلاح پرده سالیان درازیست در موسیقی ما چه در موسیقی عملی چه نظری، مورد استفاده قرار می گیرد؛ هنوز هم پرده روی سازهای ایرانی به فرم گذشته استفاده می شود، البته این به معنای توقف روند اصلاح سازگاری و بهبود کیفیت در سازگری موسیقی ایرانی نیست. برای روشن شدن این موضوع به بحث در مورد انواع پرده های معمول سه تار و دلیل رد بعضی از طرح های پیشنهادی می پردازیم.

یک نوازنده آماتور اولین بار که نحوه بستن پرده و گره زدن پرده های معمول تار و سه تار (که اکثرا” از روده گوسفند است) را ببیند حتما” این سئوال برایش پیش می آید که چرا تار و سه تار نباید مانند ماندولین و گیتار پرده های ثابت داشته باشند که هر سال مشکلات تعویض پرده یا تنظیم پرده (که بخاطر تماس دست با پرده های متحرک روی می دهد) را نداشته باشد؟

فواصل ریزتر از ربع پرده که در موسیقی ایران به وفور دیده می شود موجب شده، نوازنده زحمت استفاده از پرده های متحرک را بپذیرد و از پرده های ثابت استفاده نکند. اینجا یک سئوال پیش می آید که چرا کل پرده ها ( یعنی مثلا” از سی کرن به جای یک پرده دو پرده) بصورت ثابت روی ساز بسته نمی شود که اصلا” نیازی به بالا یا پاین کشیدن پرده نباشد؟

به جواب این سئوال هنگام نوازندگی با پرده های کامل می توان رسید! وقتی فاصله پرده ها به قدری کم شود که انگشت بین آن به خوبی قرار نگیرد لرزش سیم بوسیله گوشت دست گرفته می شود و صدای سیم تا حدی خفه می شود و ساز دیگر طنین مناسبی نخواهد داشت.

(پرده روی دسته سازها غیر از اینکه باعث سهولت پیدا کردن محل دقیق نت ها برای نوازنده می شود، نقش یک شیطانک را هم به عهده می گیرد! به این صورت که بر آمدگی پرده و فشار دست بر پرده لرزش سیم از محل پرده به قبل از آنرا قطع می کند که صدای شفافی هنگام زخمه زدن بوجود آید، پس برخلاف تصور عده ای که عقیده دارند تنبلی نوازندگان در پیدا کردن نتها موجب بسته شدن پرده روی سازها شده ، تولید صدای خالص بدون پرد ممکن نیست!)

این موضوع که چه پرده ای برای سازهای تار و سه تار مناسب است (که هم کیفیت صدایی خوبی داشته باشد هم دوام زیاد) اخیرا” بعضی از نوازندگان و سازگران را به جنب و جوش واداشته و تجربیات جالبی هم در این سالها به دست آمده.

پرده معمولی از جنس روده گوسفند

پرده های معمولی که روی تار و سه تار (و سازهای محلی مثل تنبور و گاهی دوتار) بسته می شوند، روده گوسفند هستند. این پرده ها نسبت به پرده ها یی که در ادامه ذکر خواهد شد زبرتر و کم دوامتر هستند ولی در جابجایی ها روی نتهایی که متغییر است، نرمتر و لغزنده ترند. این پرده ها بطور میانگین حدود یکسال تا یکسال و نیم در دست یک نوازنده متوسط کارایی دارد(بدون آغشته کردن آن به مواد نگهدارنده دیگر) و پس از آن یکی پس از دیگری باز می شود ( متفاوت بودن جنس پرده، رطوبت محل نگهداری و استیل دست چپ نوازنده در طول عمر پرده تاثیر زیادی دارد، همین پرده در شرایط مناسب آب و هوایی و با استیل مناسب می تواند بیش از ۳ سال عمر کند)

رطوبت هوا مخصوصا” در تابستان که کولرهای آبی در منازل ایران استفاده می شود ضربه زیادی به ساز و مخصوصا” به پرده ساز (از جنس روده گوسفند) می زند.

گاهی در تابستان پس از باز کردن جعبه ساز متوجه شوید.چند پرده پاره شده، برای جلوگیری از این اتفاق بسته های رطوبی گیر ( که معمولا” در جعبه های لوازم الکتریکی هم هست) را در جعبه ساز بگذارید تا محیط نگهداری ساز مرطوب نباشد.

همانطور که در بالا ذکر شد، استیل دست چپ نوازنده و میزان اصطکاک آن با پرده در طول عمر پرده نقش مهمی دارد. نوازنده باید سعی کند تا حد امکان کمترین تماس را با پرده داشته باشد، این هم به سرعت در حرکت افقی دست روی دسته کمک می کند هم از ساییدگی پرده می کاهد. پرده های معمولی (روده گوسفند) بخاطر قیمت پائین و سهولت در بستن روی ساز، بیشترین آمار فروش را (نسبت به انواع دیگر پرده) از آن خود کرده است.

ازسایت:www.yjc.ir

۱.ساز را در محیط مرطوب قرار ندهید(مانند کولر).

۲.ساز را در مجاورت نور خورشید و حرارت نگذارید.

۳.تا میتوانید ساز را در جعبه یا کاور بگذارید.

۴.ساز را آویزان کنید و از خوابانیدن آن روی زمین خود داری نمائید.(اگر ساز آویزان باشد گرانیگاهش بر زمین عمود خواهد بود و نیروی جاذبه ی زمین اثری بر روی دسته ی ساز نمیگذارد)

۵.کوک ساز در حتما مطابق نت سی بمل دیاپازون کوک نمائید تا به دسته ی ساز فشاری وارد نشود. (سیم اول سه تار نیم پرده پائینتر از دیاپازون یعنی سی بمل کوک میشود ولی در اجرا و نت نویسی نت دو خوانده و اجرا میشود)

۶.اگر قرار است دستگاه خاصی را اجرا کنید از یک ماه قبل کوک ساز را روی همان دستگاه قرار داده و تغییر ندهید۰(حاصل این کار این است که ساز به آن کوک مورد نظر عادت کرده هم لحن بهتری میدهد هم موقع اجرا از کوک خارج نمیشود)

۷.در جعبه ی ساز نم گیر بگذارید.

۸.با دست کثیف مخصوصا چرب ساز نزنید.(پرده های ساز از بین میروند)

۹.اگر از ساز مدتی استفاده نکنید صدای آن میخوابد پس حتما چند وقت یک بار با ساز بنوازید.

منبع:yjc.ir

لیست آموزشگاه های موسیقی کرج

چوب سه تار از درخت توت باشد.

رگه های درشت صفحه به سمت سیم بم باشد.

فاصله ی سیم تا دسته ی ساز کم باشد تا حدی که موقع اجرا سختیه سیم را حس نکنید.

صدای پائین دسته با بالا دسته همخوانی داشته باشد.

صدای سیم دوم مفهوم باشد و حالت گنگی نداشته باشد.

در اجرای سیم بم.سیم کاملا نرم و صدایی طبیعی داشته باشد.

صدای همه ی سیمها دنبال هم باشد یعنی با هم همخوانی داشته باشد و در گوش دادن تفکیک سیمها سخت باشد.

بلند بودن صدای ساز دلیلی بر خوب بودنش نیست.

با یک مضراب ویا حتی بدون زدن مضراب باید بتوانید چندین نت را به راحتی و با طنین خوب اجرا کنید.

در اجرای تکنیک ناله ی ساز(ویبره) هیچ مشکلی نداشته باشید.

بعد از کوک کردن ساز تک تک پرده ها را امتحان کنید که در اصطلاح گز نزند.

دسته ی ساز نه کلفت و نه زیادی نازک باشد که البته بستگی به دست خودتان دارد.

ساز از نظر وزنی سبک باشد.

سازی که زیاد رنگ شده باشد فقط قشنگ است و احتمال دارد که صدای خوبی نداشته باشد.

رنگ ساز هرچه روشنتر باشد بهتر است .هم اگر عیبی داشته باشد پیداست و هم از نظر روانشناسی مثبت است.

از: yjc.ir

“تار” از مشهورترین سازهای زهی ایرانی است که در داخل کشور ساخته می شود. این ساز که با مضراب نواخته می شود حدود قیمتش در بازار از ۷۰۰ هزار تا ... میلیون تومان متغیر است.

یک کارشناس فروش برای خرید این ساز توصیه می کند کاسه تار بدون ترک و متقارن باشد. وزن ساز زیاد نباشد. خرک و پوست ساز مرغوب باشد و تراش دسته بدون ایراد باشد.

“سه تار” یکی دیگر از سازهای زهی ایرانی است که با ناخن انگشت اشاره دست راست نواخته می شود. این ساز حدود ۷۰ هزار تا ۳٫۵ میلیون تومان است.

“تنبور” از دیگر سازهای زهی ایرانی است که جزو سازهای مشهور موسیقی مقامی ایران به شمار می رود. قیمت این ساز در بازار ۱۰۰ هزار تا یک میلیون تومان است.

“عود” یا بربط از جمله سازهای زهی ایرانی است که در کشورهای عربی و خاورمیانه نیز رواج دارد. این ساز که هم در داخل ساخته می‌شود و هم از کشورهای همسایه وارد می شود، حدود قیمتش از ۶۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.

“سنتور ” ساز زهی ضربه ای ایرانی است که جزو پرفروش‌ترین و پرمخاطب‌ترین سازها به شمار می رود. قیمت این ساز در بازار از ۳۰۰ هزار تا چهار میلیون تومان متغیر است.

نوع چوب، سبک یا سنگینی ساز، کوک در نکردن ساز و گود نبودن صفحه روی سنتور از مهمترین نکاتی است که باید هنگام خرید سنتور به آن توجه کرد.

“کمانچه” ساز زهی ایرانی است که با آرشه نواخته می‌شود. این ساز که به دو نوع پشت باز و پشت بسته تقسیم می‌شود، حدود قیمتش ۳۵۰ هزار تا دو میلیون است.

“تنبک” یکی از مشهورترین سازهای کوبه‌ای ایرانی است که از ۱۴۰ هزار تا یک میلیون تومان در بازار به فروش می رسد.

“دف” یکی دیگر سازهای کوبه ای ضربی است که ۳۰ هزار تا ۲۰۰ هزار تومان قیمت دارد.

” نی” از مشهورترین سازهای بادی ایرانی است که ۳۰ هزار تا ۳۰۰ هزار تومان فروخته می شود.

صاف بودن نی و تناسب بند ها از مهم ترین ویژگی های این ساز است.

khazaan.ir

در قرن حاضر نواختن این ساز دچار تحولات زیادی شده است و هم اینک بیش از ده شیوه سه تار نوازی را داریم که هر یک بر گرفته از شیوه قدما و ترکیب آن با شیوه های دیگر از جمله سلایق شخصی است. این تفاوت نواختن ها در عمل با استفاده از تنوع مضراب زنی، موقعیت قرار گفتن دست مضراب زن بر روی صفحه ساز و نحوه پرده گرفتن توسط دست چپ حاصل می شود. عواملی همچون نواخت ملایم بر روی سیم ها، تک سیم نوازی، شلوغ نوازی، تنبوری نوازی و سرعت مضراب و پنجه باعث می شوند صداهای متفاوتی از این ساز شنیده شود. در عصر ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه، میرزا عبدالله فرزند آقا علی اکبر فراهانی از نخستین کسانی بود که سه تار را، مانند تار یکی از سازهای بنیادین موسیقی ایرانی دانست و خود او نیز علاوه بر تار، نوازنده چیره دست سه تار بود. اما از آنجا که در نخستین ضبط های موسیقی ایرانی هیچ اثری از سه تار نوازی میرزا عبدالله به ثبت نرسیده است، اطلاع دقیقی از شیوه نوازندگی سه تار او نداریم. پس از وی، شاگردش درویش خان شاخص ترین نوازنده سه تار زمان خود بود که از او نیز هیچ نمونه صوتی بر جای نمانده است. درویش خان علاوه بر تار، شاگردان ممتازی در نوازندگی سه تار داشت که می توان به نام های ابوالحسن صبا، ارسلان درگاهی، یوسف فروتن، سعید هرمزی و کلنل علی نقی وزیری اشاره کرد. وزیری با وجود آن که شاگرد مستقیم درویش خان بود ولی در نوازندگی سه تار دنباله رو استادش نشد و یک شیوه کاملاً شخصی در پیش گرفت. سنت سه تار نوازی بر اساس ردیف موسیقی ایران با تفاوت هایی در نحوه بیان، بعدها توسط احمد عبادی، داریوش صفوت، جلال ذوالفنون، محمدرضا لطفی و داریوش طلایی ادامه یافت.

شیوه نوازندگی این ساز پس از ورود به رادیو تغییر کرد. احمد عبادی فرزند کوچک میرزا عبدالله در سال 1327 توسط اسماعیل نوّاب صفا به رادیو دعوت شد و برای اوّلین بار در مرداد ماه سال 1327 صدای سه تارش از رادیو پخش گردید. پیش از آن شیوۀ قدما در نوازندگی سه تار بدین شکل بود که تمامی سیم ها با یکدیگر به صدا در می آمد ولی عبادی شیوه خلوت نوازی یا تک سیم نوازی را سرلوحه کار خویش قرار داد. عبادی گر چه فرزند میرزا عبدالله بود ولی مرگ زود هنگام پدر این فرصت را به او نداد تا از محضرش استفاده کند. بنابراین بعدها نوازندگی سه تار را از خواهران خود خصوصاً ملوک خانم که سه تار را به شیوۀ پدر می نواخت فرا گرفت. با این وجود، عبادی شیوه سه تار نوازی پدر را دنبال نکرد و خود در این فن، صاحب شیوه مخصوصی شد.

پس از فوت استاد صبا شیوه نوازندگی قدما چندان پیگیری نشد و سه تار نوازی عملاً به سلایق شخصی میل کرد. به عبارتی هر یک از نام آوران نوازندگی این ساز با استفاده از منابع مختلف و لحاظ سلیقه های شخصی به الگوهای متفاوتی از نوازندگی سه تار دست یافتند. این تفاوت ها به گونه ای است که یک شنونده کم آشنا هم با چند بار گوش دادن متوجه آن ها می شود. از شاگردان مستقیم ابوالحسن صبا می توان به دکتر داریوش صفوت، دکتر تفضلی و محمود تاجبخش اشاره کرد.

از دیگر نوازندگان مطرح سه تار می توان به نام های عطا جنگوک، داریوش پیرنیاکان، مسعود شعاری، بهداد بابایی، رامین جزایری و فرشاد توکلی اشاره کرد که برخی از ایشان تلفیقی از شیوه های گوناگون همراه با سلیقه های شخصی را در سه تار نوازی سنتی دنبال می کنند و برخی دیگر مانند رامین جزایری و فرشاد توکلی دنباله رو شیوه ابوالحسن صبا هستند.

سه تار سازی سبک، کم حجم و نسبتاً ارزان قیمت است و صدایی ملایم دارد. به همین دلیل علاقه مندانش بیشتر از دیگر سازهای ایرانی مانند تار، سنتور و کمانچه هستند. 

منبع:farabisoft.com

ساختار و مشخصات:
سه‌تار از سازهای زهی و مضرابی موسیقی ایرانی است که آن را با ناخن انگشت اشارهٔدست راست می‌نوازند. این ساز، دارای ۴سیم از جنس فولاد و برنج است که به موازات دسته، از کاسه تا پنجه کشیده شده‌اند. سه‌تار دارای ۲۶پردهٔقابل حرکت از جنس رودهٔحیوانات یا ابریشم است. صدای سه‌تار ظریف و تا حدودی غمگین است و وسعت صوتی آن نزدیک به ۳اکتاو است.
سه‌تار و انواع سازهای شبیه به‌آن مانند دوتار و تنبور و چگور در نواحی مرکزی آسیا و خاورمیانه رواج داشته‌است. به نظر می‌رسد که سه‌تار از قرن چهارم هجری رواج داشته‌است.
اجزائ آن شامل: سیم‌ها-کاسه-صفحه-دسته-خرک-سیم‌گیر-شیطانک-گوشی- پرده
 
تاریخچه و توصیفات : 
سیم سوم و چهارم آن نزدیک به هم قرار دارند و هم‌زمان نواخته می‌شوند و مجموعهٔآندو رامعمولاً سیم «بم» مینامند. با گذشت زمان کسانی چون ابونصر فارابی، ابوعلی سینا، صفی الدین ارموی و از متأخران ابوالحسن خان صبا لزوم افزایش یک سیم دیگر به این ساز را درک کرده و سه‌تارهای امروزی دارای چهار سیم هستند (این سیم از نظر تاریخی سیم چهارم است ولی سیم سوم خوانده می‌شود). برخی از جمله عده‌ای از عرفا به آن «اوتار» نیز می‌گویند.

سه تار از جمله سازهای اصیل ایرانی است و با این که در محدوده جغرافیایی غرب آسیا سازهای هم خانواده سه تار با شکل و شمایلی نزدیک به وفور یافت می شود، امّا مشابه سه تار کنونی در نقاط دیگر این منطقه دیده نمی شود. به نظر می رسد که سه تار کنونی، روندی طولانی و تدریجی راپشت سر گذاشته است و در این زمان به شکل و صدا دهی کنونی رسیده است. این ساز که در گدشته به “سه سیم” نیز معروف بوده است در حدود دو و نیم قرن پیش به دست درویش مشتاق علی شاه کرمانی دارای سیم چهارمی می گردد (سیم واخوان یا به نام مبتکر آن، “سیم مشتاق” –سیم سفید بین زرد و بم) که به دلیل نیاز به بهتر شدن صدا دهی- به رغم تناقض آشکارا با نام ساز- بدین صورت معمول و استفاده از آن مرسوم گردید.

سازندگان و نوازندگان :
از استادان مسلم و چیره دست سه تار می توان از استاد جلال ذوالفنون ، استاد احمد عبادی و استاد حسین علیزاده استاد محمد رضا لطفی و ... را نام برد.

1ahang.com

ساختار و مشخصات:

این ساز از دو قسمت کاسه و دسته تشکیل می شود. کاسه که مهمترین بخش ساز است معمولاً دو تکه ساخته می شود. چوب مورد استفاده بیشتر از درخت توت و گاهی از درخت گردوست و البته بهترین کیفیت با چوب توت بدست می آید. برای ساخت آن، ابتدا دو طرف کاسه تار به صورت جداگانه تراشیده می شود و سپس داخل هر یک خالى شده و بعد آنها را به هم می چسبانند. کاسه از یک قسمت بزرگ به نام شکم و یک قسمت کوچک به نام نقاره تشکیل می شود.
پس از چسباندن دو نیم کاسه، دسته را به آن وصل مى کنند و سپس سرپنجه نیز به دسته وصل مى شود. سرپنجه در واقع جعبه ای است که در انتهای دسته تار قرار دارد و گوشی های نگهدارنده سیم های تار بر دو سوی آن جای می گیرند.
برای تار دو نوع سرپنجه می سازند. یکی طرح سنتی و دیگری نوعی جدید موسوم به طرح استاد قنبری (ابراهیم قنبری مهر).
برای تزئین دسته تار معمولاً دو نوار استخوانی که در بین شان یک نوار چوبی تیره رنگ نصب شده است، دیده می شود.
خرک وسیله کوچکی از جنس شاخ بز یا گوسفند است که سیم های تار از روی آن عبور می کنند و هنگام نوازندگی طنین صدای سیم ها از طریق همین خرک به پوست تار و در نهایت به کاسه تار وارد می شود تا برای چند مرحله تشدید شوند.
در سال های اخیر نوعی خرک پلاستیکی نیز ساخته شده است که به زعم برخی نوازندگان و سازندگان تار، صدای بهتری ایجاد می کند.
تار 6 سیم دارد. سه عدد از سیم ها از جنس فولاد و سه عدد دیگر از جنس آلیاژهای مس هستند. در گذشته، تمام سیم ها را همانند سایر سازهای زه دار، از ابریشم می ساختند. سیم ها از یک طرف به کاسه تار وصل می شوند و پس از گذشتن از روی خرک در انتهای دسته به گوشی های ششگانه متصل می شوند.
سیم های تار با کوک های مختلفی به صدا در می آیند. هر کدام از آنها رنگ صوتی ویژه ای دارند و تقریباً با یک کوک می توان تمام دستگاه های موسیقی ایرانی را نواخت. گستره صدا دهی این ساز در حدود دو و نیم هنگام Octaveاست.
برای نوازندگی تار، کوک های مختلف و متنوع وجود دارد. برخی کوک ها برای اجرای برخی دستگاه ها مناسب تر و برای برخی دیگر چندان مناسب نیستند. بر روی دسته تار 25 تا 28 عدد پرده بسته می شود. پرده ها مشخص کننده نقاطى هستند که نت هاى مختلف به وسیله آن تولید می شوند. جنس پرده از روده تابیده گوسفند است که نوازنده با دست گذاشتن روى هر کدام از آنها مى تواند نت متفاوتى را بنوازد.
تار با مضرابی کوچک از جنس برنج به طول تقریبی سه سانتی متر نواخته می شود.
تقریباً نصف طول مضراب با موم پوشیده می شود تا مضراب در دست های نوازنده به راحتی جای گیرد.
در سال های اخیر یک نوع مضراب پلاستیکی نیز بدین منظور ساخته شده است.

1ahang.com

کوک کردن ساز از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد زیرا نواختن و  تمرین ساز بدون کوک درست نه تنها نتایج مناسبی را نخواهد داشت بلکه موجب از بین رفتن حساسیت گوش به عنوان اصلی ترین عامل مهم نوازندگی خواهد بود. در گذشته هنرجویان ساز تار و سه تار پس از سال ها تلمذ در نزد استاد مربوطه توانایی فراگیری روش های کوک کردن ساز تار و سه تار  را می آموختند. این روش ها اغلب بر مبنای حساسیت گوش و اتکا به قوه ی شنوایی هنرجویان ارائه می گردید. در شیوه های اموزش مجازی که سعی در ارائه سریع تر مطالب از یکسو و عدم دسترسی مستقیم و حضوری استاد سه تار از سوی دیگر است، می توان از نرم افزار ها و یا ابزار های موجود در سطح اینترنت و بازار استفاده نمود. در زیر به روش های کوک کردن ساز سه تار و تار ، مبنا و انواع کوک های متداول در میان نوازندگان تار و سه تار خواهیم پرداخت:

همانگونه که در پست قبل اشاره شد، از ابزارهای مانند تیونر برای کوک کردساز استفاده می نماییم.  اگرچه تیونر ابزاری دقیق و کارامد برای تمامی نوازندگان محسوب می گردد اما بهتر است کوک کردن را پس از طی چند سال از اموزش خود نزد استاد مربوطه بصورت گوشی فراگیرید. تا علاوه بر تقویت دقت و حساسیت گوشتان به درک صحیح و بهتری از کوک ساز برسید. در هر حال شرایط اموزش آنلاین موسیقی ایجاب می نماید که از روش های دیگر  کمک آموزشی نیز در جهت فراگیری استفاده نماییم. ابزار های معرفی شده در پست قبلی نیز به خوبی نیاز اولیه شمارا برای کوک نمودن سازتان توسط خود برطرف می نماید.نحوه کار با تیونر را در ادامه شرح خواهیم داد:

ساز سه تار دارای چهار سیم می باشد.که دو سیم اول آن مجزا و سیم های سوم و چهارم سه تار نیز معمولا بصورت مشترک و یکسان کوک می گردند.

در موسیقی ایرانی مبنای واحد و مشخصی برای کوک سازهایی چون تار و سه تار موجود نمی باشد و نوازندگان غالبا بر اساس سلیقه شخصی و حس و حال خود در لحظه ساز را با اندک تغییراتی کوک می نمایند. این امر در ابتدا کمی موجب سردرگمی هنرجویان و علاقه مندان می گردد اما در ادامه موجب تنوع در صدادهی و رنگ آمیزی صوتی ساز ها می گردد.

به عنوان مثال سیم اول سه تار که به سیم DO نیز مرسوم می باشد در ساز بسیاری از اساتید با تغییراتی در کوک بروی نت های متفاوتی چون Si ، La و ... نیز کوک می گردد. دلیل این امر تنها سلیقه شخصی نوازنده و فیزیک صوتی ساز وی می باشد. ما نیز بر همین اساس و بر مبنای شیوه های متداول اقدام به تعیین نت هر سیم خواهیم نمود.

همانطور که گفته شد سیم اول را سیم Do  می نامند و منظور نت اول چرخه ی توالی نت ها (دو) می باشد.در سازهایی مانند سه تار می توانیم بسته به نوع ساز کمی این سیم را شل تر نموده و بروی نت هایی همچون Si و Si (بمل) و یا La , ... نیز کوک نماییم. کوک پیشنهادی برای آْموزش ما برای سیم اول نت Si می باشد. جدای از بحث سلیقه ای با وجود ضخامت سیم های سه تار و عدم تسلط هنر جویان در کوک امکان پاره شدن سیم در نت های بالاتر همچون نت مبنا ( دو) نیز جود دارد و کوک کردن سیم اول بروی نت سی ازین امر نیز تا حدودی جلوگیری خواهد نمود.

حال به سراغ تیونر خواهیم رفت و پس از روشن نمودن آن، بروی سیم اول مضراب می زنیم علامت های نشان دهنده ی روی تیونر نشاندهنده نت های موسیقی می باشند. در ابتدا ممکن است این حروف برایتان نا آشنا باشد در جدول زیر حروف دستگاه تیونر و نت معادل آن را برای شناخت بهتر قرار خوهیم داد.

همانطور که اشاره شد سیم اول را بروی نت   Si  کوک می نماییم. یعنی پس از نواختن مضراب بروی سیم اول سه تار، طبق جدول فوق دستگاه مترونوم می بایست نت B را نشان دهد. درصورت چرخاندن بیش از حد گوشی ساز با سفت شدن بیش از حد آن، امکان پاره شدن آن بسیار می گردد. توصیه می گردد با وجود آشنایی نداشتن به نحوه کوک در ابتدا، پس از هربار چرخاندن گوشی به آرامی به سیم نواخته و با دستگاه نت مورد نظر را چک نمایید تا به نت مورد نظر برسید. همانطور که گفته شد سیم های سه تار معمولا بالارفتن کوک را تا حدود نت های DO , Re  تحمل می نمایند و سپس پاره خواهند شد.

پس از کوک نمودن سیم اول نوبت سیم دوم می رسد. سیم دوم نیز به نام سیم سل Sol شناخته می شود که به دلیل اینکه سیم اول نیم پرده پایین تر از نت دو یعنی بروی نت سی کوک گشته است، سیم دوم را نیز به جای سل نیم پرده پایین تر می آوریم. بدین ترتیب سیم دوم با توجه به علامت های مترونوم و بر طبق  جدول بالا بروی F (دیز)  کوک می گردد.

در دروس اولیه و مراحل ابتدایی نوازندگی دوسیم سوم و چهارم را که به سیم های بم نیز معروف می باشند یکسان و مانند سیم اول کوک می نماییم. یعنی طبق توضیحات فوق در صورتیکه سیم اول بروی نت سی و حرف B بروی مترونوم کوک گردیده است دو سیم سوم و چهارم را نیز طبق سیم اول بروی همان نت سی و با ترتیب توضیح داده شده کوک می نماییم.

نویسنده: هفت حصار

http://www.hafthesar.blogfa.com

- متد هنرستان موسیقی ملی:  کتب دستور مقدماتی تار و سه تار ( در دوجلد) به کوشش اساتید موسی معروفی و روح الله خاقی یکی از قدیمی ترین و معتبر ترین آثار آموزشی موجود می باشد. بدون شک اکثر نوازندگان معاصر و اساتیدی که بعد ها دست به ایجاد مکاتب آموزشی مستقل زده اند با همین شیوه ی اموزشی پرورش یافته اند ازاین رو ضمانت اموزشی و کیفی این متد در طول سال ها اثبات گردیده است.

درین شیوه طرح دروس با بسطی منطقی و متناسب ارائه گردیده اند. هنرجویان پس از شناختن پرده های ساز در نواحی بالا، میان، و انتهای دسته ساز با ریتم های متداول، اتودهای تکنیکی متناسب و در نهایت چند آهنگ کوتاه که از نکات آموزشی، تکنیکی و زیبایی شناسانه بسیاری برخوردارند آشنا می گردند . در نهایت در کتاب دوم نیز با دیگر گام های متداول، قطعات رایج و آهنگ های محلی زیبایی آَشنا می شوند. بخشی از رسالت کتب هنرستان ، آشنایی هنرجویان مبتدی با یکی دو دستگاه مهم ردیف دستگاهی و حال و هوای دستگاه ها می باشد اما بطور ویژه تاکیدی بر آموزش بر پایه ردیف دستگاهی نداشته و با آموزش نکات مهم و تکنیکی، آن هارا برای ورود به مرحله بعدی یعنی آموزش ردیف دستگاهی آشنا می کند.

- متد جلال ذوالفنون: یکی از نوازندگان برجسته سه تار و از شناخته شده ترین چهره های سه تار نوازی در روزگار معاصر جلال ذوالفنون می باشد که آثار بیشمار وی در زمینه تکنوازی و گروه نوازی سه تار، با کلام و بی کلام در خاطره بسیاری از علاقه مندان به موسیقی ایرانی ماندگار است. بی شک یکی از دلایل ترغیب جوانان و علاقه مندان به سه تار خاصه در دهه های 60 و 70 فعالیت های گسترده این استاد ارجمند می باشد. وی با تکیه بر تجربیات فردی در طی سالیان متمادی اقدام به تدوین متد مستقلی برای ساز سه تار نموده است.

ارزش  این متد و نقطه قوت آن  در استقلال مفاهیم اموزشی برای ساز سه تار می باشد. نکته ای که پیش از این توجه چندانی بدان نمی گردید. شباهت های بسیار ساز سه تار با تار منجر به قرار گرفتن این ساز به عنوان ساز دوم نوازندگان تار گردیده است و به همین ترتیب مؤلفینی که اقدام به انتشار کتب آموزشی تار نموده اند ، صرف نظر از هرگونه بازبینی در مفاهیم ارائه شده تنها با اوردن نام سه تار در کنار تار بروی جلد کتاب خویش از هردوجنبه داستان سود جسته اند.

شیوه آموزشی فوق تا حدودی شباهت به شیوه ی ارائه شده توسط موسی معروفی در کتب هنرستان دارد. ابتدا آموزش پرده های بالا دسته و سپس ناحیه میانی و انتهایی دسته سه تار پرداخته است. با این تفاوت که دروس را در قالبی جدید تحت عنوان پزیسیون های مستقل ارائه نموده است. از سوی دیگر پس از ارائه نکات فوق به سراغ ردیف دستگاهی رفته و با بیانی ساده به ارائه مطالب پرداخته است. 

متد حسین علیزاده: حسین علیزداه نیز یکی از نوازندگان شناخته شده و ارزشمند ساز تار و سه تار می باشد. وی نیز متدی مستقل برای آموزش ساز تار و سه تار ارائه داده است. درین روش به ترتیب به موضوعات شناخت ریتم، پرده شناسی و جای نت ها بروی دسته سه تار، آشنایی با فواصل دستگاه ها و در نهایت اتودها و تمرینات تکنیکی برای روان شدن دست و مضراب پرداخته شده است.درین روش برخلاف روش های قبلی که مباحث اشاره شده را به ترتیب و همسو با حرکت هنراموز از ساده به دشوار پی گرفته اند، هر قسمت را جداگانه و بطور کامل آموز داده است.

تجربه ی  آموزشی چندین ساله نشان داده است که هنرآموزان در ابتدا برای درک ریتم و مباحث مربوط به آن نیاز به گذشت زمان خواهند داشت و توقف درین مراحل به منظور فراگیری مناسب توسط هنرآموز منجر به اتلاف بیش از حد زمان خواهد شد. حال آنکه در کنار این مفاهیم در صورت تدوین مرحله به مرحله، می توان به مرحله های دیگر نظیر نواختن عملی ساز و شناخت پرده های سه تار و .... پرداخت.نکات دیگری چون استفاده از شیوه اتانینی ابداعی توسط علیزاده تحت هجاها و اواهایی جدید نیز دارای اشکالاتی می باشد.عدم معرفی و آموزش اصطلاحات اولیه و حتی نت های موسیقی ( برای هنرجویان تازه کار) یکی از اشکالات دیگر این کتاب است. 

متد کیوان ساکت:  کیوان ساکت نیز از جمله نوازندگان ساز تار و سه تار می باشد که اقدام به تالیف و انتشار کتاب های آموزشی برای این دو ساز نموده است وی ابتدا کتاب های (( شیوه آموختن تار و سه تار)) را در دو جلد ارائه داد و بعد ها نیز با تکمیل موارد گذشته و رفع نواقص موجود در آن، مجموعه ای تازه با نام (( بیایید تار و سه تار بنوازیم)) را منتشر نمود. متد فوق نیز اگرچه بر خط و مشی و رویکردی مجزا تالیف گردیده است اما به نوعی در ساختار همانند دستور تارو سه تار موسی معروفی تدوین گردیده است. ابتدا به شناخت مفاهیم اولیه و پرده شناسی در ناحیه دسته سه تار پرداخته و سپس با آوردن نمونه هایی از ردیف ماهور در کتاب اول بسط و گسترش یافته است. با این وجود مطالب این مجموعه نیز در جلد اول ، در قیاس با نمونه کتب هنرستان موسیقی ملی از حجم کم تری برخوردار می باشد.

از آنجا که درین مبحث به نقد آثار فوق نخواهیم پرداخت از تامل بیشتر بروی متدها خودداری خواهیم نمود.

http://www.hafthesar.blogfa.com/

مطلبی که پیش رو دارید نوشته آرین شرادر است که برگردان آنرا به پارسی میخوانید: چوب با رطوبت منبسط و در هوای خشک منقبض میشود. ساز ها می توانند هم در مقابل هوای خشک هم در مقابل هوای شرجی مقاوت کنند البته به شرط آنکه زمان کافی برای وفق دادن با محیط به آنها داده شود. اما تغییرات سریع مشکلاتی را بوجود می آورد.

بدترین کاری را که می توان با ساز انجام داد بیش از حد مرطوب کردن ساز در هوای خشک است.

اگر خانه یا استودیوی شما خیلی خشک است و ساز ارزشمندی دارید از اسپری و رطوبت سنج دقیق استفاده کنید.البته بیش از حد مرطوب کردن از مرطوب نکردن هوا بد تر است.

بهترین راه نگاه داشتن ساز در ابریشم است(پارچه داخل کیف ساز). ابریشم طبیعی و یا پارچه پنبه ای فشرده بافته شده سرعت انتقال رطوبت را کم میکند. الیاف مصنوعی این اثر را ندارند.

سعی کنید سازتان را در یکنواخت ترین شرایط ممکن نگه دارید. رطوبت نسبی ۳۵ تا ۵۰ درجه برای خانه مناسب است.

اگر ممکن است ساز خود را از خانه بیرون ببرید و یا ممکن است مدتی پیاده راه بروید در روزهایی که هوا بد میباشد اینکار را نکنید و یاحتما از اتومبیل استفاده کنید.

هوای بیرون بعد از حدود ۵ دقیقه به داخل جعبه سازتان نفوذ میکند. بیاد داشته باشید سازتان بر خلاف شما منبع گرمای درونی ندارد.

اگر دستتان از سرما کرخت شد از آن به عنوان راهنما برای سازتان استفاده کنید. هنگامی که به مکان جدیدی میرسید به سازتان فرصت توافق با محیط را بدهید.

بلافاصله پس از ورود به جایی از سازتان استفاده نکنید.

پس از رسیدن به مکان جدیدی برای چند دقیقه ساز خود را در جعبه اش باقی گذارید. به این صورت تحمل جابجایی را آسان کرده اید. یک لیوان چای بنوشید و بگذارید یخ دستتان باز گردد!

با این تمهیدات می توانید نیاز به تعمیر را کاهش داده و عمر سیمها را زیاد کنید. آگاهی از محیط اطراف و با دقت تمیز کردن ساز و مراقبت از آن میتواند نیاز شما را از رفتن به مغازه تعمیر ساز کم و یا بر طرف کند.

از سایت:harmonytalk.com

نتايج تحقيقات علمي و روان شناسي اعلام مي کند که زيباترين اشکال و سطوح از نظر انسان ها، آنهايي هستند که در ابعاد آنها نسبت طلايي بکار رفته است. اين نسبت به عنوان عدد في خوانده مي شود و معادل آن به صورت اعشاري در حدود 1.618 است.اين نسبت را در دوره رنسانس نسبت اسماني و از قرن 19 نسبت طلايي مي خوانند.
با نگاه دقيق به اندازه‌هاي تار يحيي متوجه ميشويم که ابعاد کاسه تار به اندازه 34 در 21 يکي از دقيق‌ترين مستطيل‌هاي طلايي است.(مستطيلي است که نسبت عرض و طول آن 1.618 باشد که از نظر زيبايي‌شناسي شکيل‌ترين و زيبا‌ترين مستطيل است).البته در بعضي از تارهاي آخر يحيي اندازه 35.1 در 21.7 نيز مشاهده شده که همان نسبت طلايي را دارد.
ازطرف ديگر اندازه خطي که کاسه و نقاره را به دو نيم ميکند در پايين‌ترين نقطه اتصال با کف کاسه در فاصله‌ي نسبت طلايي از طول کاسه تار است خرک تار نيز دقيقآ با همين نسبت بروي دهانه تار قرار ميگيرد.
يعني اگر طول کاسه را 34 بدانيم محل قرار گيري خرک در فاصله 21‌سانتي از بيخ دسته است.
علاوه بر اين نيز محل زدن مضراب بر سيمهاي تار در فاصله معکوس محل خرک است.و اين در حالي است که محل ضربه به سيم بر روي سيمهاي سه تار که همين طول سيم مرتعش را دارد در حدود 1.5 تا 2 سانتيمتر جلوتر ،به طرف دسته است.

طرح در ابعاد دقيق نيست

بدون شک تراشيدن کاسه‌ي تار در ابعاد و تناسبات طلايي فقط مي‌تواند ناشي از چشم زيبايي‌شناس استاد يحيي باشد که نه فقط در ابعاد کاسه بلکه در تراش تمام منحني‌هاي کاسه، نقاره و دهانه‌ها به زيباترين فرم و لطيف‌ترين قوس‌ها و منحني‌ها تجلي يافته است. البته عده اي ممکن است فکر کنند که تناسبات طلايي از ذهن غربي ها و از ديد زيبايي شناسي انان بدست آمده است، در حالي که اين تناسب در ابعاد بدن انسان و در اندازه هاي برگ گياهان و در طبيعت به وفور ديده مي شود .
شايد بد نباشد که به تناسبات طلايي که در ويلن‌هاي استراديواري نيز بکار رفته توجه کنيم. البته اين مطلب در سايت‌هاي مربوط به ويلن‌سازي مورد بررسي قرار گرفته است ولي شايد ديدن ويلن و تناسبات آن جالب باشد.

برگرفته از کتاب “هنر طراحي ويلون” نوشته سرجيو موراتف

به هر صورت بايد اذعان کرد که اين بحث فرصت و مطلب بيشتري را مي‌طلبد که شايد در زماني ديگر بتوان آن را بهتر و کاملتر بررسي کرد.

از سایت:raminjazayeri.com

در سال ۱۳۱۶ در آباده متولد شد. در کودکی به همراه خانواده‌اش به تهران آمد و فراگیری موسیقی را در ده سالگی در خانواده ای اهل موسیقی شروع کرد. برای ادامهٔ تحصیل به هنرستان موسیقی ملی رفت و در آنجا با سازهای دیگر چون تار و ویلن آشنا شد. ویلن را نزد برادرش محمود ذوالفنون آموخت. در هنرستان از رهنمودهای موسی معروفی در زمینه تکنیک سه‌تار برخوردار شد. هم‌زمان با تأسیس رشته موسیقی در دانشکده هنرهای زیبا، به آنجا راه یافت. آشنایی با شخصیت‌های موسیقی ملی ایران از جمله نورعلیخان برومند و دکتر داریوش صفوت، شناخت تازه‌ای از موسیقی اصیل ایران و امکانات وسیع سه‌تار برای وی به ارمغان آورد و از سال ۱۳۴۶ فعالیت خود را روی سه‌تار متمرکز کرد.

او از روش‌های اساتیدی چون ابوالحسن صبا، ارسلان درگاهی و همچنین راهنمایی‌های احمد عبادی بهره یافت. پس از پایان دانشکده در همان جا و در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ملی به تدریس سه‌تار پرداخت. در این سال‌ها از راهنمایی یوسف فروتن و سعید هرمزی که از نوازندگان قدیمی سه‌تار بودند برخوردار گردید.

جلال ذوالفنون آثار نوشتاری و صوتی فراوانی در زمینهٔ موسیقی ایرانی از خود به جای گذاشته که از بین آنها می‌توان آلبوم‌های گل صدبرگ و آتش در نیستانبا صدای شهرام ناظری را نام برد. همچنین از دیگر آثار او می‌توان به مستانه، سرمستان و شب عاشقان با صدای علیرضا افتخاری و آلبوم شیدایی با صدایصدیق تعریف اشاره کرد.

ذوالفنون سالیان متمادی در زمینه تحقیق و تتبع گام برداشت و کوشید جوانان را با این قلمرو آشنا کند. مهم‌ترین کار وی پس از تحقیق، تدریس بود. کتابی با عنوان گل صدبرگ (به کوشش سروش قهرمانلو) که مجموعه‌ای از نوشته‌ها و خاطراتش درباره موسیقی است، از او منتشر شده‌است.^[۲]

جلال ذوالفنون در ۲۸ اسفند ماه سال ۱۳۹۰ در اثر خونریزی داخلی پس از جراحی قلب باز، در بیمارستان البرز کرج درگذشت و به وصیت خودش وبا حضور دوستاران و خویشانش در قبرستان امامزاده طاهر کرج دفن شد.

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد